Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

6 dấu hiệu giả khiến mẹ nghĩ mình thiếu sữa

Đa số các bà mẹ có thể sản xuất đủ sữa cho con nhưng nhiều mẹ nghĩ mình thiếu sữa và quyết định ngừng cho con bú quá sớm. Trên thực tế, rất nhiều mẹ trong số này vẫn có đủ sữa. Hiểu và đánh giá đúng các dấu hiệu báo động giả sẽ giúp mẹ vững tin duy trì việc cho con bú.

Sau đây là 6 dấu hiệu thường gặp có thể khiến mẹ nhầm tưởng mình thiếu sữa:

1. Bé có vẻ đói giữa các bữa ăn
 
Trẻ nhỏ có nhu cầu mút rất lớn và dễ bị nhận định nhầm là đang đói. Bé có thể làm động tác mút khi mệt mỏi, buồn chán, căng thẳng hay chỉ đơn giản là thích làm vậy. Các bé thường xuyên ngủ thiếp trong cữ bú có thể liên tưởng giấc ngủ với việc bú mẹ, và vì vậy sẽ chóp chép miệng mỗi khi buồn ngủ. Điều này có thể khiến cha mẹ nhận định nhầm là bé đang đói.  

2. Bé đòi bú nhiều hơn thường lệ 
 
Bé sơ sinh cần bú 8-12 lần mỗi 24 giờ. Trẻ bú mẹ cũng thường bú dày và ngắn hơn vào buổi tối. Trong khi các đợt tăng trưởng mạnh lại khiến trẻ có nhu cầu bú thường xuyên hơn và lâu hơn. Điều này thường xảy ra vào khoảng 2-3 tuần, 6 tuần và 3 tháng tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào. Lúc này, bé bú nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu gia tăng của cơ thể chứ không phải vì sữa mẹ ít khiến bé bị đói. 
 
3. Bé có vẻ đói ngay sau cữ bú
 
Trong 4 tháng đầu, phần lớn trẻ có nhu cầu mút rất lớn. Nếu phản xạ xuống sữa của mẹ mạnh khiến sữa về nhanh, bé có thể chén no bụng trước khi nhu cầu bú mút được thỏa mãn. Vì vậy, cha mẹ có thể nhầm tưởng bé vẫn đói ngay sau cữ bú.
 
4. Bé bú cạn bình sữa sau khi bú mẹ
 
Trẻ sinh ra với phản xạ bú mút và duy trì phản xạ này tới tận 3-4 tháng tuổi. Phản xạ mút có thể được kích hoạt bởi áp lực lên vòm miệng của bé bởi núm vú của mẹ, núm vú của bình sữa, núm vú giả, nắm tay của bé hay ngón tay của cha mẹ. Hiện tượng bé háo hức bú cạn bình sữa sau khi bú mẹ có thể là kết quả của phản xạ mút bị kích hoạt bởi núm vú của bình sữa chứ không phải bởi cảm giác đói thực thụ.
 
5. Bầu vú mẹ ít căng hơn và không rỉ sữa
 
Trong những tháng đầu, rất nhiều bà mẹ sản xuất thừa sữa so với nhu cầu của con. Lúc này bầu ngực mẹ thường xuyên căng, sữa rỉ nhiều. Khi bé được 6-12 tuần, sản xuất sữa của mẹ thường được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu thực của bé. Lúc này bầu ngực mẹ thường ít căng hơn và hiếm khi rỉ sữa. Vì vậy đừng nên kết luận ngực mềm là mẹ thiếu sữa. 
 
6. Bé không tăng cân như mong đợi
 
Theo dõi cân nặng của trẻ là cách tốt nhất để đánh giá mẹ có đủ sữa hay không. Tuy nhiên, số đo cân nặng của trẻ giữa các lần có thể đạt sai số lớn, tùy theo dụng cụ cân đo được sử dụng trong mỗi lần cân, lượng quần áo trẻ mặc, thời điểm cân là khi trẻ đói hay no, đã ị hay chưa ị...  
Thiếu sữa thực thụ 

Thiếu sữa thực thụ có thể xảy ra vì hai lý do: mẹ ít sữa hoặc con bú kém. 

Mẹ ít sữa 
 
Một số nguyên nhân khiến mẹ không sản xuất đủ sữa:
  • Vú không phát triển đầy đủ trong thời kỳ mang thai - điều này có thể xảy ra nếu vú mẹ không có đủ mô sản xuất sữa (tuyến tạo sữa).
  • Đã trải qua phẫu thuật hay xạ trị ở vú.  
  • Mất cân bằng nội tiết tố. 
  • Dùng một số loại thuốc ảnh hưởng tới sản xuất sữa. 
Phụ nữ từng phẫu thuật, chẳng hạn để nâng ngực hoặc thu nhỏ ngực, có thể gặp khó khăn trong sản xuất đủ sữa cho con. Một số mẹ hoàn toàn không thể sản xuất sữa.  

Bé bú kém
 
Nguyên nhân phổ biến khiến bé bú không đủ là:
  • Không được bú thường xuyên, dẫn tới giảm hoặc ngừng sản xuất sữa. 
  • Không ngậm bắt vú đúng cách.
  • Bị tách khỏi mẹ quá sớm.
  • Được nuôi bằng sữa công thức.
Trong vài ngày đầu sau khi sinh, nhiều trẻ thường ngủ li bì, rất khó đánh thức và vì vậy bú được ít hơn cần thiết. Một số khác gặp khó khăn trong kiểm soát các cơ liên quan tới động tác mút và khó lòng hút đủ sữa từ bầu vú mẹ. Trẻ sinh non hay thiếu tháng cũng thường gặp khó khăn trong bú mẹ.
 
Cách khắc phục:
  • Cho bé bú thường xuyên, đừng chờ tới khi con khóc mới cho bú. Các bé bú ít ngủ nhiều có thể ngủ quên và bỏ mất bữa bú. 
  • Chọn tư thế đúng khi cho con bú và giúp bé ngậm bắt núm vú đúng cách. Để bé tự quyết định khi nào thì kết thúc cữ bú.
  • Cho bé bú cả hai bên trong mỗi cữ bú. Hãy để bé bú chán chê bầu vú thứ nhất, chỉ chuyển sang bầu vú thứ hai khi bé bú chậm lại hoặc ngừng hẳn.  
  • Nếu đã tuân thủ những điều này mà bé vẫn bú được ít thì cần tăng số lần cho bé bú hoặc tìm cách kích thích sản xuất sữa thông qua hút sữa bằng máy hoặc vắt bằng tay. 
  • Tránh cho bé dùng sữa công thức hay bột ăn dặm quá sớm vì điều này có thể khiến bé chán sữa mẹ, và do đó làm giảm nguồn sữa mẹ. 
  • Hạn chế dùng núm vú giả. 
Hãy tìm kiếm sự giúp đỡ của chuyên gia y tế nếu bạn thấy có bất cứ nghi ngờ gì về nguồn sữa mẹ.
BS Trần Thu Thủy - Theo BV Nhi TW
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm