12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Kháng sinh ngày càng được sử dụng rộng rãi. Thậm chí bạn có thể tự mua một loại kháng sinh ngoài hiệu thuốc mà không cần có đơn của bác sĩ. Tuy nhiên, để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

Tại sao bạn phải uống kháng sinh?

“Mỗi bệnh nhân cần phải xác minh và hiểu được lý do tại sao họ cần uống kháng sinh”, theo Norman Tomaka, MS, Hiệp hội Dược sĩ Mỹ, phát ngôn viên và dược sĩ tư vấn lâm sàng tại Melbourne, Florida. Một nghiên cứu JAMA cho thấy gần một phần ba những đơn thuốc điều trị kháng sinh đường uống tại Hoa Kỳ giữa năm 2010 và năm 2011 đã được kê không phù hợp. Uống thuốc kháng sinh khi không cần thiết có thể làm cho vi khuẩn kháng thuốc, do đó, bạn cần thảo luận với bác sĩ để có lựa chọn dùng thuốc tốt nhất.

Bạn nên uống kháng sinh khi nào?

"Có một sự khác biệt giữa việc dùng thuốc 3 lần một ngày so với mỗi 8 giờ", dược sĩ Barbara Young cho biết. Kháng sinh làm việc tốt nhất khi luôn duy trì được một nồng độ thích hợp trong máu của bạn. Thay vì uống một viên thuốc sau mỗi bữa ăn, ví dụ, bạn và bác sĩ của bạn có thể tìm ra một khung thời gian tốt hơn, ví dụ như ngay sau khi bạn thức dậy, trong một bữa ăn nhẹ giữa buổi, và ngay trước khi đi ngủ.

Bạn có nên uống thuốc cùng với thức ăn không?

Ăn cùng với uống thuốc có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu thuốc của hệ tiêu hóa. Uống kháng sinh cùng với thức ăn có thể khiến bạn đỡ buồn nôn khi sử dụng một số loại thuốc gây kích ứng dạ dày. Nhưng một số thuốc lại có hiệu quả cao nhất khi được uống lúc dạ dày trống rỗng vì thức ăn có thể ngăn cản hấp thu thuốc vào máu.

Những loại thức ăn nào cần tránh khi uống thuốc?

Một số thuốc có thể gây phản ứng có hại khi sử dụng cùng một số loại thức ăn nhất định. Ví dụ như các sản phẩm từ sữa có thể làm giảm hiệu quả của tetracyclin vì canxi trong sữa sẽ kết hợp với kháng sinh này làm cản trở hấp thu. Vì vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ để biết được những đồ ăn nào ảnh hưởng tới tác dụng của thuốc.

Bạn có cần uống một cốc nước đầy cùng với thuốc không?

Một ly nước có thể pha loãng dịch dạ dày và giúp thuốc đi qua trước khi dạ dày bị kích thích, Tomaka nói. Trong khi uống đủ nước có thể giúp ngăn ngừa cảm giác buồn nôn ở hầu hết các loại thuốc, một loại thuốc khác cần một ly nước đầy để có thể hấp thu thích hợp.

Bạn có cần sử dụng thuốc cùng các lợi khuẩn (probiotic) không?

Không phải tất cả mọi loại vi khuẩn trong cơ thể đều gây hại, một số chủng cần thiết cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nhưng kháng sinh không phân biệt được chúng. Hầu hết các kháng sinh không chỉ tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh mà chúng còn giết chết các lợi khuẩn. Khi các lợi khuẩn bị tiêu diệt, bạn có thể mắc các bệnh rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng tiết niệu hoặc nhiễm nấm men. Để ngăn ngừa tác dụng phụ này, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng các loại thực phẩm giàu probiotic hoặc một số loại men vi sinh.

Bạn nên làm gì khi quên uống thuốc?

Có thể bạn sẽ uống được thuốc đúng giờ và đủ liều trong suốt quá trình điều trị. Nhưng trên thực tế bạn rất có thể quên không uống hoặc uống muộn hơn giờ quy định. Điều quan trọng là bạn phải biết trước là mình cần phải làm gì nếu tình huống đó xảy ra. Một số loại thuốc sẽ có hiệu quả tốt nhất nếu bạn dùng thuốc ngay sau khi nhớ ra, trong khi những loại thuốc khác phải chờ cho đến thời gian quy định mới có thể uống liều tiếp theo. Vì vậy, bạn cần hỏi bác sĩ để có thông tin chính xác.

Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn sau khi uống thuốc bao lâu?

Bạn nên tiếp tục điều trị hết đơn thuốc thay vì dừng thuốc ngay khi hết triệu chứng, bởi vì các vi khuẩn có thể vẫn ở mức không an toàn và tái hoạt động trở lại. Vì vậy, bạn nên biết cần khoảng bao nhiều thời gian để các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Thông thường sẽ mất khoảng 2-3 ngày, và nếu bạn vẫn không cảm thấy khá hơn thì bạn cần đến gặp bác sĩ để đổi thuốc nếu cần.

Các tác dụng phụ có thể gặp khi uống kháng sinh là gì?

Các tác dụng phụ khi sử dụng kháng sinh đường uống thường xảy ra với một tỉ lệ rất thấp, nhưng bạn vẫn cần phải nhận thức được chúng. Một số thuốc có thể gây khó thở, trong khi một số khác lại làm bạn bị phát ban. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của triệu chứng mà bạn cần thảo luận với bác sĩ để quyết định dừng thuốc hoặc đổi sang phương pháp điều trị khác. Vì vậy, bạn nên tìm hiều trước những triệu chứng này và có kế hoạch nếu như tác dụng phụ xảy ra.

Bạn có thể nghiền nát viên thuốc trước khi uống không?

Nếu bạn khó nuốt cả viên thuốc, bạn cần hỏi bác sĩ trước khi có ý định nghiền nát chúng bởi nó có thể làm ảnh hưởng tới khả năng hấp thu thuốc. Trong trường hợp đó, kháng sinh dạng siro sẽ là một lựa chọn tốt cho bạn.

Loại kháng sinh này có an toàn khi sử dụng kèm với các thuốc khác không?

Bác sĩ sẽ hỏi những loại thuốc mà bạn đang dùng trước khi lựa chọn kháng sinh cho bạn để tránh phản ứng, bao gồm cả thuốc tránh thai hay các sản phẩm bổ sung vitamin. Một số loại kháng sinh có thể làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai, có nghĩa là bạn cần thay đổi phương pháp tránh thai. Bên cạnh đó, các sản phẩm bổ sung sắt có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của một số kháng sinh. Vì vậy, đừng quên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ về các loại thuốc mà bạn đang sử dụng cùng kháng sinh.

Tôi đã từng bị phản ứng thuốc, vậy liệu tôi có bị dị ứng khi dùng kháng sinh này không?

Dị ứng với một kháng sinh có nghĩa là bạn cần tránh cả thuốc đó cũng như các thuốc cùng họ với nó. Nhưng chỉ vì bạn đã từng bị phản ứng thuốc hồi trẻ không có nghĩa là bạn cần tránh sử dụng nó. Ví dụ như cơ thể của bạn có thể dung nạp được một loại penicillin ít tương đồng so với loại bạn đã bị phản ứng. Bên cạnh đó, phản ứng của bạn có thể không phải là biểu hiện của dị ứng thuốc, ví dụ như ampicillin có thể gây phát ban ở trẻ em do gây giải phóng histamin, chứ không phải là do dị ứng thuốc. Mặc dù vậy, bạn vẫn cần theo dõi và báo cáo cho bác sĩ bất kì triệu chứng nào mà bạn đã từng gặp phải khi dùng thuốc.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khi nào cần sử dụng kháng sinh?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

02/09/2025

3 nhóm người nên ăn quả na

Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.
02/09/2025

Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.
01/09/2025

Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.
01/09/2025

An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.
31/08/2025

Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.
31/08/2025

Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn
30/08/2025

Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.
30/08/2025

5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.