Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lưỡi bản đồ là gì?

Bạn đã từng nghe thấy hoặc nhìn thấy lưỡi bản đồ chưa? Mặc dù nó khiến lưỡi bạn có hình dáng khó coi nhưng lại là một bệnh hoàn toàn lành tính.

Lưỡi bản đồ là gì?

Lưỡi bản đồ là một rối loạn vô hại, ảnh hưởng tới bề mặt lưỡi của bạn. Lưỡi thường được bao phủ bởi những nhú lưỡi nhỏ li ti, có màu trắng hồng; thường ngắn, mịn và trông giống như sợi tóc. Với lưỡi bản đồ, những vết trên bề mặt lưỡi không có nhú lưỡi và là một khoảng đỏ, nhăn, thường có viền bao quanh.

Những vết (tổn thương này) khiến lưỡi có hình dạng giống như bản đồ, thường lành lại ở một khu vực và sau đó lại lan sang phần khác của lưỡi. Bệnh còn được gọi là viêm lưỡi di trú lành tính.

Mặc dù lưỡi bản đồ có thể trông giống như một dấu hiệu cảnh báo nhưng nó không gây ra các vấn đề sức khỏe và không liên quan đến nhiễm trùng hay ung thư. Nó thường gây ra cảm giác khó chịu và tăng nhạy cảm với một số chất.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của lưỡi bản đồ có thể bao gồm:

  • Những vết có hình dáng bất thường, phẳng, đỏ ở đầu lưỡi hoặc rìa lưỡi
  • Những tổn thương thường xuyên thay đổi về vị trí, kích thước và hình dáng
  • Khó chịu, đau hoặc cảm giác bỏng rát ở một số trường hợp nhưng thường liên quan đến ăn các thức ăn, cay, nóng, mặn hoặc chua

Nhiều người bị lưỡi bản đồ mà không có triệu chứng gì.

Lưỡi bản đồ có thể tồn tại kéo dài nhiều tháng đến nhiều năm. Nó thường tự hết nhưng có thể xuất hiện lại sau đó.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Lưỡi bản đồ là vấn đề nhẹ mặc dù nó thường gây ra cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, những tổn thương ở lưỡi có thể chỉ ra những bệnh lý khác nghiêm trọng hơn của lưỡi hoặc toàn cơ thể. Nếu bạn có các tổn thương ở lưỡi mà không tự khỏi trong vòng 7-10 ngày, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của lưỡi bản đồ chưa được biết đến và không có cách nào để phòng bệnh. Có mối liên quan giữa lưỡi bản đồ và bệnh vảy nến – một bệnh mạn tính về da, những cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để hiểu rõ hơn về mối liên quan này.

Những yếu tố nguy cơ

Các nghiên cứu về các yếu tố liên quan có thể làm tăng nguy cơ của lưỡi bản đồ đã đem lại những kết quả khác nhau.

Những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị lưỡi bản đồ bao gồm:

Tiền sử gia đình: Một số người bị viêm lưỡi bản đồ có tiền sử gia đình bị rối loạn này, vì vậy các yếu tố về gen di truyền có thể làm tăng nguy cơ.

Lưỡi có rãnh nứt sâu: Những người bị lưỡi bản đồ thường có một rối loại khác được gọi là lưỡi nứt, là tình trạng xuất hiện những rãnh sâu trên bề mặt lưỡi.

Biến chứng

Lưỡi bản đồ là một bệnh lý lành tính. Nó không đe dọa sức khỏe của bạn, không gây ra các biến chứng lâu dài hoặc làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm.

Tuy nhiên, nó có thể khiến bạn lo lắng vì:

  • Hình dáng của lưỡi có thể khiến bạn xấu hổ, tùy thuộc vào tổn thương trông như thế nào
  • Có thể khó để trấn an tinh thần là thực tế không có gì nghiêm trọng cả

Chuẩn bị trước khi đi khám bác sĩ

Nếu bạn lo lắng về hình dáng của lưỡi, hãy đến gặp bác sĩ để đảm bảo rằng đó không phải là dấu hiệu của bệnh lí nào khác.

Những thắc mắc mà bạn muốn hỏi bác sĩ thường bao gồm:

  • Nguyên nhân nào có thể gây ra triệu chứng của tôi?
  • Có nguyên nhân nào khác nữa không?
  • Triệu chứng của tôi có kéo dài không?
  • Phương pháp điều trị là gì?
  • Có biện pháp nào tại nhà mà tôi có thể làm để giảm bớt khó chịu không?
  • Tôi nên làm gì nếu bệnh tái phát?

Những câu hỏi mà bác sĩ có thể hỏi bạn:

  • Những tổn thương này xuất hiện đầu tiên là khi nào?
  • Những tổn thương có thay đổi hình dáng và vị trí trên lưỡng của bạn không?
  • Bạn có từng bị bất kì tổn thương nào khác ở miệng không?
  • Có thứ gì, ví dụ như thức ăn chua, cay làm bạn bị đau không?
  • Bạn có bất kì triệu chứng nào mà có thể không liên quan đến vấn đề ở lưỡi của bạn không?
  • Bạn có bị sốt không?

Xét nghiệm và chẩn đoán

Bác sĩ thường chẩn đoán lưỡi bản đồ dựa trên thăm khám lưỡi và các dấu hiệu, triệu chứng của bạn.

Khi khám, bác sĩ có thể:

  • Sử dụng đèn soi để khám lưỡi và miệng
  • Bảo bạn di chuyển lưỡi theo các hướng khác nhau
  • Sờ nắn nhẹ nhàng lưỡi của bạn để kiểm tra độ mềm hoặc những thay đổi bất thường về cấu tạo hoặc mật độ của lưỡi
  • Kiểm tra những dấu hiệu của nhiễm trùng, như sốt và sưng hạch cổ

Điều trị

Lưỡi bản đồ thường không cần điều trị gì. Mặc dù lưỡi bản đồ thường khiến bạn cảm thấy khó chịu ở, nhưng nó không gây hại.

Bác sĩ có thể cho bạn sử dụng thuốc để giảm bớt khó chịu và nhạy cảm:

  • Thuốc giảm đau không kê đơn
  • Nước súc miệng có gây tê
  • Nước súc miệng kháng histamin
  • Nước súc miệng hoặc thuốc mỡ corticoid

Thay đổi lối sống và các giải pháp tại nhà

Bạn có thể giảm khó chịu do lưỡi bản đồ bằng cách tránh hoặc hạn chế các chất thường làm tăng nhạy cảm các mô trong miệng, bao gồm:

  • Thức ăn mặn, cay, nóng hoặc chua
  • Thuốc lá
  • Kem đánh răng có chứa các chất phụ gia ngăn ngừa cao răng, hương liệu nặng hoặc các chất tẩy trắng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bệnh thường gặp ở lưỡi

Bs.Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mayoclinic
Bình luận
Tin mới
  • 21/10/2025

    7 lý do khiến bạn cảm thấy buồn nôn sau khi tập luyện

    Nếu bạn cảm thấy buồn nôn sau khi tập luyện, bạn không phải là người duy nhất. Nguyên nhân thường xuất phát từ cách cơ thể bạn phản ứng với một vài yếu tố chính khi tập luyện như: mất nước, ăn gì và uống gì, vận động mạnh, lượng đường trong máu thấp, tiếp xúc với nhiệt độ cao và gắng sức quá mức .

  • 20/10/2025

    Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

    Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng của một cơ thể khỏe mạnh. Việc lựa chọn đúng loại thực phẩm không chỉ giúp hệ tiêu hóa làm việc trơn tru mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

  • 20/10/2025

    Viêm khớp mãn tính: Giải pháp giảm đau và nâng cao chất lượng cuộc sống

    Viêm khớp mãn tính là một bệnh lý phổ biến, gây ra đau đớn, hạn chế vận động và ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống. Bệnh không chỉ tác động đến khớp mà còn có thể làm tổn thương các cơ quan khác như tim, phổi và mắt.

  • 20/10/2025

    Thói quen buổi sáng giúp tăng cường vitamin D và serotonin cho cả ngày

    Tắm nắng vào buổi sáng sớm là một cách tuyệt vời để tăng cường vitamin D và serotonin, đồng thời hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Mặc dù việc phòng ngừa ung thư da bao gồm hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng việc không tắm nắng đầy đủ cũng gây ra những hậu quả tiêu cực.

  • 19/10/2025

    6 lợi ích của quả ổi với người bệnh đái tháo đường

    Quả ổi chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin C và kali có thể giúp tăng cường độ nhạy insulin và điều chỉnh lượng đường trong máu. Dưới đây là 6 lợi ích của quả ổi với người bệnh đái tháo đường.

  • 19/10/2025

    Mất ngủ: Nguyên nhân, hậu quả và cách cải thiện giấc ngủ

    Trong cuộc sống hiện đại, giấc ngủ là một yếu tố thiết yếu giúp cơ thể phục hồi năng lượng và duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, mất ngủ đang trở thành một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, từ người trẻ đến người cao tuổi. Tình trạng này không chỉ gây mệt mỏi mà còn kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tinh thần. Vậy, điều gì gây ra mất ngủ, tác động của nó là gì, và làm thế nào để cải thiện giấc ngủ? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

  • 18/10/2025

    4 gia vị rẻ tiền trong nhà bếp hỗ trợ phòng ngừa ung thư

    Thực phẩm có nguồn gốc thực vật có lợi cho sức khỏe bởi giá trị dinh dưỡng và hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật. Một số gia vị quen thuộc trong nhà bếp có chứa các hợp chất được nghiên cứu về khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư.

  • 18/10/2025

    Giao mùa gây ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người?

    Vào thời điểm giao mùa, thời tiết có thể làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, thường dẫn đến các bệnh theo mùa, dị ứng và bùng phát các bệnh mãn tính. Các yếu tố như nhiệt độ giảm đột ngột, đổ ẩm tăng cao hoặc chất lượng không khí thay đổi thách thức cơ thể con người phải thích nghi. Vào lúc này, bạn nên hiểu rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn sức khỏe, tham khảo ý kiến của bác sĩ để bảo vệ bản thân và gia đình.

Xem thêm