Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nấm miệng – Căn bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ

Nấm miệng là một tình trạng mà trong đó các loại nấm Candida albicans tích tụ và phát triển trên niêm mạc miệng. Bệnh nấm miệng thường xảy ra đối với trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 2 tuổi và những người đeo răng giả, sử dụng corticosteroid hít hoặc có tổn thương hệ thống miễn dịch.

Tại sao trẻ dễ bị nấm miệng

Bệnh nấm miệng được gây ra bởi một chủng nấm men có tên là Candida albicans sống ở trên da và bên trong miệng của hầu như tất cả mọi người. Bình thường chúng sẽ không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng lại đặc biệt dễ gây nhiễm trùng ở đối tượng có hệ miễn dịch yếu. Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa thực sự hoàn thiện, do vậy đây là nhóm đối tượng dễ bị mắc bệnh nhất.

Nấm miệng là một căn bệnh khá phổ biến, cứ 20 trẻ sơ sinh thì có 1 trẻ mắc bệnh. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh khoảng 4 tuần tuổi, trẻ lớn hơn cũng có thể mắc. Đặc biệt trẻ sinh non (trước 37 tuần) càng có nguy cơ cao bị nấm miệng.

Triệu chứng

Dấu hiệu đặc trưng của bệnh nấm miệng là tổn thương dạng kem trắng hoặc hơi vàng giống như cháo bột, sữa đông hoặc pho mát cottage. Các tổn thương này có thể ở lưỡi, nướu, vòm miệng hoặc bên trong má.

Không giống như sữa, các mảng trắng này không thể loại bỏ dễ dàng, thường dính chặt vào niêm mạc miệng, ưỡi. Khi bạn cố gẵng cạo, bóc chúng đi, các mô bên dưới mảng trắng sẽ trở nên đỏ và đôi khi bị chảy máu. Nói chung các mảng này thường không quá nguy hiểm cho trẻ nhưng đôi khi chúng gây đau và trẻ sẽ gặp khó khăn khi ăn uống.

Các dấu hiệu và triệu chứng khác của bệnh nấm miệng ở trẻ em bao gồm:

  • Nước bọt có màu trắng hơi lấp lánh
  • Trẻ không muốn bú mẹ, bỏ bú
  •  Có tiếng kêu lạo xạo trong khi trẻ bú
  • Trẻ chậm tăng cân

Một số trẻ có hiện tượng thổi bong bóng nước bọt nhiều hơn bình thường do nhiễm trùng trong miệng.

Điều trị nấm miệng ở trẻ em

Trong hầu hết mọi trường hợp nấm miệng sẽ tự hết trong vòng vài ngày mà không cần điều trị. Nếu các triệu chứng không đỡ và gây phiền toái cho trẻ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ. Các loại thuốc gel hay thuốc dạng giọt kháng nấm để điều trị chứng nấm miệng rất sẵn có tại hiệu thuốc. Tuy nhiên, bạn cần phải hỏi ý kiến bác sỹ hoặc dược sỹ trước khi cho trẻ sử dụng thuốc bởi một số loại có thể không thích hợp cho trẻ còn quá nhỏ.

Nếu trẻ vẫn đang bú mẹ, người mẹ cũng có thể bị nhiễm nấm tại vú khi cho trẻ bú. Trong trường hợp này, người mẹ cũng cần phải sử dụng thuốc điều trị cùng lúc với trẻ để phòng nhiễm trùng qua lại giữa vú mẹ và miệng trẻ.

Phòng bệnh nấm miệng

Trong phần lớn trường hợp, nguyên nhân gây nấm miệng ở trẻ sơ sinh là không rõ ràng. Do vậy, các bác sỹ đề xuất một số bước sau đây để giúp phòng nhiễm trùng miệng do nấm ở trẻ em:

  • Nếu trẻ đang dùng núm vú giả, hãy tiệt trùng tất cả các núm vú giả thường xuyên cũng như các loại đồ chơi mà trẻ dễ đưa vào trong miệng.
  • Nếu trẻ đang bú bình, hãy thường xuyên tiệt trùng tất cả bình sữa và dụng cụ pha sữa cho trẻ.

Bệnh nấm miệng ở bà mẹ đang cho con bú 

Nếu trẻ đang bú mẹ bị nấm miệng, như đã đề cập ở trên rất có khả năng trẻ sẽ lây nấm từ miệng trẻ sang vú mẹ khiến cho bầu vú hoặc núm vú đều bị nhiễm trùng. Các triệu chứng cho thấy người mẹ bị nhiễm nấm:

  • Đau khi bạn đang cho trẻ bú, thậm chí ngay cả sau khi trẻ bú xong
  • Núm vú và quầng vú bị bong tróc, nứt, đau và nhạy cảm hơn bình thường.
  • Quầng vú bị bóng và đỏ
  • Đau nhói, cảm giác rát và ngứa ở một hoặc cả hai bên vú

Bạn có thể bị nhiễm nấm mà đôi khi không có dấu hiệu của nhiễm trùng. Tuy nhiên, những triệu chứng kể trên có thể là triệu chứng của bệnh viêm vú. Một trường hợp khác có thể dẫn đến nấm miệng là do sử dụng kháng sinh, điều này dẫn đến làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm gây bệnh nấm miệng sinh sôi.

Trong trường hợp nếu không có biểu hiện triệu chứng, bạn sẽ không cần thiết phải điều trị. Tuy nhiên thường thì cả người mẹ và đứa trẻ nên được điều trị để phòng nhiễm trùng qua lại. Bác sỹ sẽ kê dạng kem bôi kháng nấm để điều trị tại chỗ.

Nếu nhiễm trùng tại vú diễn biến nặng hơn, bác sỹ có thể sẽ kê thuốc kháng nấm dạng viên uống, đồng thời con bạn cũng sẽ được điều trị cùng một lúc để ngăn tái nhiễm. Nếu nhiễm trùng không đỡ sau vài ngày, việc đi khám lại là cần thiết.

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Các loại nhiễm trùng nấm men

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

Xem thêm