Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nấm miệng – Căn bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ

Nấm miệng là một tình trạng mà trong đó các loại nấm Candida albicans tích tụ và phát triển trên niêm mạc miệng. Bệnh nấm miệng thường xảy ra đối với trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 2 tuổi và những người đeo răng giả, sử dụng corticosteroid hít hoặc có tổn thương hệ thống miễn dịch.

Tại sao trẻ dễ bị nấm miệng

Bệnh nấm miệng được gây ra bởi một chủng nấm men có tên là Candida albicans sống ở trên da và bên trong miệng của hầu như tất cả mọi người. Bình thường chúng sẽ không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng lại đặc biệt dễ gây nhiễm trùng ở đối tượng có hệ miễn dịch yếu. Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa thực sự hoàn thiện, do vậy đây là nhóm đối tượng dễ bị mắc bệnh nhất.

Nấm miệng là một căn bệnh khá phổ biến, cứ 20 trẻ sơ sinh thì có 1 trẻ mắc bệnh. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh khoảng 4 tuần tuổi, trẻ lớn hơn cũng có thể mắc. Đặc biệt trẻ sinh non (trước 37 tuần) càng có nguy cơ cao bị nấm miệng.

Triệu chứng

Dấu hiệu đặc trưng của bệnh nấm miệng là tổn thương dạng kem trắng hoặc hơi vàng giống như cháo bột, sữa đông hoặc pho mát cottage. Các tổn thương này có thể ở lưỡi, nướu, vòm miệng hoặc bên trong má.

Không giống như sữa, các mảng trắng này không thể loại bỏ dễ dàng, thường dính chặt vào niêm mạc miệng, ưỡi. Khi bạn cố gẵng cạo, bóc chúng đi, các mô bên dưới mảng trắng sẽ trở nên đỏ và đôi khi bị chảy máu. Nói chung các mảng này thường không quá nguy hiểm cho trẻ nhưng đôi khi chúng gây đau và trẻ sẽ gặp khó khăn khi ăn uống.

Các dấu hiệu và triệu chứng khác của bệnh nấm miệng ở trẻ em bao gồm:

  • Nước bọt có màu trắng hơi lấp lánh
  • Trẻ không muốn bú mẹ, bỏ bú
  •  Có tiếng kêu lạo xạo trong khi trẻ bú
  • Trẻ chậm tăng cân

Một số trẻ có hiện tượng thổi bong bóng nước bọt nhiều hơn bình thường do nhiễm trùng trong miệng.

Điều trị nấm miệng ở trẻ em

Trong hầu hết mọi trường hợp nấm miệng sẽ tự hết trong vòng vài ngày mà không cần điều trị. Nếu các triệu chứng không đỡ và gây phiền toái cho trẻ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ. Các loại thuốc gel hay thuốc dạng giọt kháng nấm để điều trị chứng nấm miệng rất sẵn có tại hiệu thuốc. Tuy nhiên, bạn cần phải hỏi ý kiến bác sỹ hoặc dược sỹ trước khi cho trẻ sử dụng thuốc bởi một số loại có thể không thích hợp cho trẻ còn quá nhỏ.

Nếu trẻ vẫn đang bú mẹ, người mẹ cũng có thể bị nhiễm nấm tại vú khi cho trẻ bú. Trong trường hợp này, người mẹ cũng cần phải sử dụng thuốc điều trị cùng lúc với trẻ để phòng nhiễm trùng qua lại giữa vú mẹ và miệng trẻ.

Phòng bệnh nấm miệng

Trong phần lớn trường hợp, nguyên nhân gây nấm miệng ở trẻ sơ sinh là không rõ ràng. Do vậy, các bác sỹ đề xuất một số bước sau đây để giúp phòng nhiễm trùng miệng do nấm ở trẻ em:

  • Nếu trẻ đang dùng núm vú giả, hãy tiệt trùng tất cả các núm vú giả thường xuyên cũng như các loại đồ chơi mà trẻ dễ đưa vào trong miệng.
  • Nếu trẻ đang bú bình, hãy thường xuyên tiệt trùng tất cả bình sữa và dụng cụ pha sữa cho trẻ.

Bệnh nấm miệng ở bà mẹ đang cho con bú 

Nếu trẻ đang bú mẹ bị nấm miệng, như đã đề cập ở trên rất có khả năng trẻ sẽ lây nấm từ miệng trẻ sang vú mẹ khiến cho bầu vú hoặc núm vú đều bị nhiễm trùng. Các triệu chứng cho thấy người mẹ bị nhiễm nấm:

  • Đau khi bạn đang cho trẻ bú, thậm chí ngay cả sau khi trẻ bú xong
  • Núm vú và quầng vú bị bong tróc, nứt, đau và nhạy cảm hơn bình thường.
  • Quầng vú bị bóng và đỏ
  • Đau nhói, cảm giác rát và ngứa ở một hoặc cả hai bên vú

Bạn có thể bị nhiễm nấm mà đôi khi không có dấu hiệu của nhiễm trùng. Tuy nhiên, những triệu chứng kể trên có thể là triệu chứng của bệnh viêm vú. Một trường hợp khác có thể dẫn đến nấm miệng là do sử dụng kháng sinh, điều này dẫn đến làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm gây bệnh nấm miệng sinh sôi.

Trong trường hợp nếu không có biểu hiện triệu chứng, bạn sẽ không cần thiết phải điều trị. Tuy nhiên thường thì cả người mẹ và đứa trẻ nên được điều trị để phòng nhiễm trùng qua lại. Bác sỹ sẽ kê dạng kem bôi kháng nấm để điều trị tại chỗ.

Nếu nhiễm trùng tại vú diễn biến nặng hơn, bác sỹ có thể sẽ kê thuốc kháng nấm dạng viên uống, đồng thời con bạn cũng sẽ được điều trị cùng một lúc để ngăn tái nhiễm. Nếu nhiễm trùng không đỡ sau vài ngày, việc đi khám lại là cần thiết.

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Các loại nhiễm trùng nấm men

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 21/10/2025

    4 cách sử dụng dầu dừa để kích thích mọc tóc

    Dầu dừa không phải là thuốc mọc tóc nhưng nếu sử dụng đúng cách và đều đặn sẽ giúp bạn có mái tóc khỏe mạnh, giảm gãy rụng và phát triển tốt hơn theo thời gian.

  • 21/10/2025

    7 lý do khiến bạn cảm thấy buồn nôn sau khi tập luyện

    Nếu bạn cảm thấy buồn nôn sau khi tập luyện, bạn không phải là người duy nhất. Nguyên nhân thường xuất phát từ cách cơ thể bạn phản ứng với một vài yếu tố chính khi tập luyện như: mất nước, ăn gì và uống gì, vận động mạnh, lượng đường trong máu thấp, tiếp xúc với nhiệt độ cao và gắng sức quá mức .

  • 20/10/2025

    Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

    Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng của một cơ thể khỏe mạnh. Việc lựa chọn đúng loại thực phẩm không chỉ giúp hệ tiêu hóa làm việc trơn tru mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

  • 20/10/2025

    Viêm khớp mãn tính: Giải pháp giảm đau và nâng cao chất lượng cuộc sống

    Viêm khớp mãn tính là một bệnh lý phổ biến, gây ra đau đớn, hạn chế vận động và ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống. Bệnh không chỉ tác động đến khớp mà còn có thể làm tổn thương các cơ quan khác như tim, phổi và mắt.

  • 20/10/2025

    Thói quen buổi sáng giúp tăng cường vitamin D và serotonin cho cả ngày

    Tắm nắng vào buổi sáng sớm là một cách tuyệt vời để tăng cường vitamin D và serotonin, đồng thời hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Mặc dù việc phòng ngừa ung thư da bao gồm hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng việc không tắm nắng đầy đủ cũng gây ra những hậu quả tiêu cực.

  • 19/10/2025

    6 lợi ích của quả ổi với người bệnh đái tháo đường

    Quả ổi chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin C và kali có thể giúp tăng cường độ nhạy insulin và điều chỉnh lượng đường trong máu. Dưới đây là 6 lợi ích của quả ổi với người bệnh đái tháo đường.

  • 19/10/2025

    Mất ngủ: Nguyên nhân, hậu quả và cách cải thiện giấc ngủ

    Trong cuộc sống hiện đại, giấc ngủ là một yếu tố thiết yếu giúp cơ thể phục hồi năng lượng và duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, mất ngủ đang trở thành một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, từ người trẻ đến người cao tuổi. Tình trạng này không chỉ gây mệt mỏi mà còn kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tinh thần. Vậy, điều gì gây ra mất ngủ, tác động của nó là gì, và làm thế nào để cải thiện giấc ngủ? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

  • 18/10/2025

    4 gia vị rẻ tiền trong nhà bếp hỗ trợ phòng ngừa ung thư

    Thực phẩm có nguồn gốc thực vật có lợi cho sức khỏe bởi giá trị dinh dưỡng và hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật. Một số gia vị quen thuộc trong nhà bếp có chứa các hợp chất được nghiên cứu về khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư.

Xem thêm