Trẻ em và các vấn đề ảnh hưởng đến phát triển
Tầm vóc và sự tăng trưởng chiều cao của trẻ có thể bị ảnh hưởng bởi:
Mỗi trẻ có tốc độ lớn khác nhau, các bậc phụ huynh cần thường xuyên theo dõi tốc độ tăng trưởng của con mình với sự hỗ trợ từ bác sỹ dinh dưỡng và nhi khoa. Nếu việc này bị lơ là, cha mẹ có thể không phát hiện được những rối loạn phát triển của trẻ. Những rối loạn phát triển có thể ngăn cản trẻ đạt tới mức chiều cao và cân nặng tối ưu. Nó cũng có thể ảnh hưởng cả đến khía cạnh tinh thần, thể chất hay phát triển cảm xúc của trẻ.
Phân loại rối loạn phát triển ở trẻ em:
- Hội chứng ngừng tăng trưởng:
Hội chứng ngừng tăng trưởng không phải là một rối loạn phát triển. Đây là một thuật ngữ được sử dụng cho những trẻ có cân nặng hay tốc độ tăng cân thấp hơn đáng kể so với những trẻ ở cùng độ tuổi và giới tính.
Nguyên nhân:
Bất kể nguyên nhân là gì, tất cả trẻ em mắc hội chứng ngừng tăng trưởng đều có nguy cơ dẫn đến quá trình tăng trưởng bị chậm hay đình trệ.
- Lùn
Lùn không phải là một rối loạn phát triển. Nó dùng để chỉ những trẻ em có chiều cao hay tốc độ gia tăng chiều cao thấp hơn hẳn so với những trẻ khác ở cùng độ tuổi và giới tính.
Chứng lùn cũng có nguyên nhân tương tự như hội chứng ngừng tăng trưởng. Nguyên nhân chủ yếu là do gen chứ không phải do bệnh tật. Một số trẻ tuy lớn chậm hơn nhưng tuổi ngừng lớn của trẻ lại muộn hơn, do vậy trẻ vẫn đạt tới mức chiều cao bình thường. Những trẻ khác bị lùn chỉ đơn giản là do di truyền chiều cao từ cha mẹ.
Những trẻ với chiều cao khiêm tốn có thể không ăn được nhiều như cha mẹ mong muốn cho đến giai đoạn phát triển nhanh. Do vậy, việc ép buộc trẻ ăn quá nhiều có thể chỉ làm trẻ tăng cân chứ không phải chiều cao.
- Các bệnh nội tiết
Hệ nội tiết là hệ thống truyền những tín hiệu hóa học trong cơ thể. Nó có vai trò vận chuyển hormon để thực hiện nhiều chức năng. Những hormon này giúp điều hòa những quá trình xảy ra trong cơ thể, bao gồm cả tăng trưởng. Do vậy khi có rối loạn về hệ nội tiết, sự tăng trưởng có thể bị đình trệ.
Các rối loạn về nội tiết bao gồm:
Dấu hiệu và triệu chứng của trẻ gặp phải những vấn đề về phát triển
Trẻ thường được chẩn đoán có những vấn đề về phát triển nếu tốc độ phát triển chiều cao và cân nặng chậm hơn mức bình thường.
Các nguyên nhân khác
Các bác sỹ có thể giúp trẻ bằng cách nào
Bác sỹ có thể giúp thường xuyên theo dõi sự tăng trưởng ở trẻ và đưa ra những đánh giá phù hợp bao gồm:
- Đo chiều cao khi trẻ nằm từ lúc mới sinh cho tới 2 tuổi
- Đo chiều cao khi trẻ đứng đối với trẻ trên 2 tuổi
- Kiểm tra cân nặng
- Kiểm tra một số chỉ số khác như vòng đầu, vòng cánh tay...
Nếu chỉ sử dụng chỉ số cân nặng thì sẽ không thực sự hữu dụng. Do nó không thể giúp phân biệt giữa một trẻ cao gầy với một trẻ béo phì. Trẻ bị ngừng tăng trưởng hay tăng trưởng chậm cần được thực hiện những đánh giá khác để xác định nguyên nhân.
Điều trị
Nếu trẻ được chẩn đoán mắc một căn bệnh nào đó, những lựa chọn điều trị tương ứng sẽ được thực hiện để làm tăng chiều cao cho trẻ. Các vấn đề về tăng trưởng liên quan đến nội tiết như hormon tuyến giáp thấp có thể được xử lý bằng liệu pháp thay thế hormon. Việc tiêm hormon tăng trưởng cũng thường được tiến hành trên những trẻ thiếu hụt hormon này như trẻ mắc hội chứng Turner. Tuy nhiên các bác sỹ và các bậc cha mẹ cần hết sức cân nhắc khi sử dụng liệu pháp hormon. Không được lạm dụng trong chẩn đoán và điều trị vì hormon có ảnh hưởng đến các vấn đề khác hay không ở trẻ sau khi điều trị hoặc khi đã trưởng thành vẫn là một câu hỏi và vẫn đang là chủ đề tranh luận giữa các nhà khoa học. Chúng ta cần lưu ý là ở phần lớn các trẻ chậm tăng trưởng, nguyên nhân từ dinh dưỡng là nguyên nhân quan trọng nhất và sẽ được hiệu chỉnh với sự tư vấn của các bác sỹ dinh dưỡng nhằm đảm bảo tăng trưởng chiều cao một cách an toàn và bền vững.
Vai trò của các bậc cha mẹ
Hãy theo dõi và ghi lại mức cân nặng của trẻ vào các thời điểm sau:
- Ngay khi trẻ vừa được sinh ra
- Kiểm tra cân nặng hàng tháng trong 2 năm đầu đời.
- Kiểm tra cân nặng ít nhất 4 lần/năm khi trẻ từ 3 – 6 tuổi
- Thanh và thiếu niên cũng nên đo các chỉ số về chiều cao và cân nặng 1 lần/năm.
Cha mẹ cần phải bồi đắp cho trẻ lòng tự trọng và niềm tin vào bản thân. Sự tin tưởng ngày càng tăng vào các giá trị của bản thân cũng sẽ được phát triển từ các kỹ năng và hoạt động.
Ngoài ra một điều quan trọng nữa là hãy luôn trao đổi với con bạn cách tốt nhất để có thể trò chuyện và đối phó với những người luôn chê bai về tầm vóc thấp bé của trẻ.
Khi nào nên đưa trẻ đi khám bác sỹ
Tất cả các bậc cha mẹ nên thường xuyên đưa trẻ đi khám định kỳ hàng năm. Nếu bạn phát hiện thấy những dấu hiệu hay triệu chứng cho thấy trẻ đang phát triển một cách bất thường, hãy đưa trẻ đến khám bác sỹ ngay.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 7 bài tập hữu ích giúp trẻ tăng chiều cao
Khi đặt tay lên ngực, bạn có thể cảm nhận được nhịp đập quen thuộc của trái tim mình. Nếu tim đập nhanh hơn và cảm giác này kéo dài trong vài phút, đó là dấu hiệu cho thấy bạn có thể mắc tình trạng gọi là rung nhĩ.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa bệnh ung thư. Để giảm nguy cơ mắc bệnh lý nguy hiểm này, bạn nên cắt giảm một số thực phẩm, đồ uống kém lành mạnh như thịt đỏ, rượu bia.
Trái cây là một trong các nhóm thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng và vitamin quan trọng, phù hợp để bổ sung vào chế độ ăn dặm của trẻ.
Chảy máu trong thời kỳ mang thai là một hiện tượng thường gặp, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Tuy nhiên, đôi khi đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng.
Lựa chọn một chiếc gối với độ cao phù hợp sẽ mang lại cho bạn một giấc ngủ ngon, cải thiện tư thế và giảm đau lưng, mỏi cổ. Dưới đây là một số vấn đề về sức khỏe khi nằm gối quá cao hoặc kê nhiều gối trong thời gian dài.
Khi người bạn yêu thương đang tự gây thương tích, những dấu hiệu tưởng chừng dễ dàng nhận biết thường bị bỏ qua. Đó thường là một hành vi bí mật, được giấu bởi lớp quần áo hoặc dưới lí do như những vết thương từ thể thao và các hoạt động khác. Hỗ trợ, giúp đỡ nhiệt tình và thấu hiểu, lắng nghe một cách không phê phán, bạn có thể học cách giúp đỡ người đang tự gây thương tích.
Hơi thở có mùi khiến cho bạn cảm thấy xấu hổ. Nhưng việc kiểm tra hơi thở nhanh ngoài việc có thể giúp bạn thoát khỏi nhiều tình huống khó xử còn có thể cứu mạng bạn. Theo một nghiên cứu, công nghệ kiểm tra hơi thở có thể phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm nhất .
Cúm B là một loại cúm mùa do virus, thường gây nhiễm trùng đường hô hấp. Phần lớn khi trẻ mắc cúm B nhẹ sẽ tự khỏi, tuy nhiên virus cũng có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Nếu trẻ mắc cúm B có các dấu hiệu nguy hiểm dưới đây, cha mẹ cần đưa con đến viện ngay để điều trị.