Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những nguy cơ có thể gây tử vong đột ngột ở trẻ nhỏ

Trong giai đoạn từ 2-4 tháng tuổi, trẻ được tiêm phòng nhiều loại vắc xin khác nhau để phòng trừ bệnh tật. Cũng trong độ tuổi này, ít ai biết rằng đây là thời kỳ cao điểm dễ xảy ra Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.

Hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh, tên tiếng anh: sudden infant death syndrome (SIDS) là cụm từ chuyên môn dùng để chỉ trường hợp xảy ra tử vong mà không thể lý giải nguyên nhân ở trẻ dưới 1 năm tuổi. Vì thế, mọi trường hợp tử vong SIDS ở trẻ dưới 1 tuổi, đặc biệt ở giai đoạn từ 2-4 tháng tuổi luôn khiến cộng đồng đặt ra câu hỏi nguyên nhân nào đã gây ra cái chết ở trẻ. Do các liều vắc xin phòng chống dịch bệnh được tiêm cho trẻ vào đúng thời kỳ này, vắc xin dễ dàng trở thành một nghi vấn. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng vắc xin không phải là nguyên nhân liên quan đến SIDS.
Khái niệm Hội chứng trẻ đột tử  (SIDS)
Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh dịch Mỹ, SIDS là trường hợp trẻ nhỏ dưới 1 tuổi chết đột ngột, bất ngờ, không rõ nguyên nhân, ngay cả sau khi đã thực hiện đầy đủ các bước điều tra chuyên môn. Điều tra trên bao gồm thực hiện khám nghiệm tử thi, kiểm tra hiện trường và xem xét lại lịch sử lâm sàng của trẻ tử vong.
Các nhà chuyên môn xét một trường hợp khi trẻ dưới 1 tuổi tử vong, bên cung cấp dịch vụ y tế, nhân viên thực thi pháp luật và các hội đồng công cộng liên quan đã nỗ lực thực hiện công tác điều tra tìm hiểu nguyên nhân những không tìm ra lý do vì sao, trường hợp này sẽ được gọi là Hội chứng trẻ đột tử. Các bác sĩ pháp y sẽ ghi vào hồ sơ, phần nguyên nhân tử vong là “Không xác định” (tiếng anh là “Unknow”).
Vấn đề và các nghiên cứu khoa học
Theo số liệu thống kê, tại Mỹ, hơn 2000 trẻ chết không rõ nguyên nhân trong năm 2010. 90% trẻ đột tử nằm trong nhóm tuổi dưới 6 tháng tuổi. Đa phần SIDS xảy ra với trẻ dưới 1 năm tuổi và xảy ra lặng lẽ, bất ngờ với ngay cả trẻ dường như đang rất khỏe mạnh.
Các thống kê cho thấy, các bé nam gặp SIDS nhiều hơn các bé nữ, và dường như Hội chứng này có liên quan đến mùa trong năm, theo đó, mùa lạnh hơn trường hợp SIDS tăng cao hơn. Nghiên cứu khác cũng cho biết, người Mỹ Phi, người Mỹ gốc Ấn, gốc Alaska có tỉ lệ SIDS cao hơn người gốc Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, gốc Á và gốc châu Âu.
Vậy đâu là nguyên nhân gây ra SIDS?
Cho đến nay, y học vẫn chưa biết rõ những nguyên nhân gây ra các trường hợp đột ngột tử vong ở trẻ dưới một tuổi, đặc biệt với các trường hợp trẻ đang có vẻ khỏe mạnh. Các bác sĩ và các nhà nghiên cứu khoa học đã và đang nỗ lực hết mình để tìm ra nguyên nhân của SIDS.
Một số nghiên cứu cho thấy có trẻ tử vong đột ngột có một số dấu hiệu ở não bộ bất thường. Trong đó, hệ thống các tế bào thần kinh có vai trò kiểm soát nhịp thở, nhịp tim, áp lực máu, nhiệt độ cơ thể có những dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện nay, chưa có phương pháp nào có thể nhận diện được những trẻ em có các dấu hiện nguy cơ. Các nhà khoa học vẫn tiếp tục phát triển các nghiên cứu để quét não chuyên sâu nhằm giúp phát hiện sớm các trường hợp trên.
Mặc dù vậy, nhiều nhà khoa học tin rằng những phát hiện liên quan đến não bộ trẻ chưa thể giải thích đầy đủ nguyên nhân gây ra SIDS. Các bằng chứng cho thấy vẫn có những vấn đề khác liên quan và gây nên cái chết đột ngột của trẻ dưới 1 tuổi. Có quan điểm cho rằng có 3 nhân tố sau cùng lúc xảy ra sẽ có thể khiến trẻ tử vong: (1) Sức khỏe bẩm sinh vốn yếu; (2) Quá trình phát triển gặp khó khăn, xung đột; (3) Ảnh hưởng xấu do tác động từ môi trường bên ngoài. Khi cùng lúc trẻ gặp cả 3 vấn đề này, nguy cơ tử vong đột ngột là rất cao.
 
 
 
Hội chứng đột ngột tử vong ở trẻ nhỏ không liên quan đến vắc xin 
Đã có rất nhiều nghiên cứu khác nhau tìm kiếm mối liên hệ giữa vắc xin và SIDS. Kết quả đều cho thấy vắc xin hoàn toàn không phải là nguyên nhân gây ra SIDS. Đối với phản ứng của cơ thể trẻ trong tiêm chủng, các bác sỹ chuyên khoa khẳng định: chỉ có vài tác dụng phụ có thể xảy ra mà cả thế giới ghi nhận là đau, sốt phát ban, cao hơn nữa là sốc phản vệ và hiện tượng này chỉ xảy ra vài ngày rồi chấm dứt. Trên thực tế, có những trường hợp trẻ bị SIDS trùng với thời điểm tiêm chủng. Điều này khiến dư luận băn khoăn và nghi ngờ nguyên nhân xuất phát từ quá trình tiêm chủng. Khoa học đã chứng minh những nghi ngờ trên là vô căn cứ.
Một số nghiên cứu tiêu biểu như:
- Một nghiên cứu theo dõi về mối liên quan giữa độ tuổi và thay đổi mùa trong năm tới cái chết của trẻ nhỏ sau khi tiêm vắc xin. Hệ thống báo cáo những sự kiện bất ổn về vắc xin (VAERS) đã công bố nghiên cứu này. Theo đó, vắc xin DTP và vắc xin viêm gan B không liên quan đến các trường hợp SIDS.
- Nghiên cứu năm 2003 của Viện Y dược của Mỹ có tên “Đánh giá an toàn tiêm chủng: Vắc xin và cái chết bất ngờ ở trẻ sơ sinh” cũng báo cáo rằng: mọi bằng chứng khoa học đã bác bỏ hoàn toàn nghi ngờ vắc xin liên quan đến những trường hợp tử vong ở trẻ nhỏ.
- Nhóm chuyên gia về An toàn vắc xin quốc tế của Brighton Collaboration đã nghiên cứu sâu về SIDS và khẳng định tương tự, không hề có bất kì bằng chứng nào cho thấy SIDS liên quan đến vắc xin.
Khuyến nghị SIDS có thể giảm khi đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ
 
Theo nghiên cứu của Học viện Bệnh nhi Mỹ vào năm 1992 khuyến nghị đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ cũng giảm thiểu nguy cơ SIDS. Viện Sức khỏe trẻ em và Phát triển con người Quốc gia đã thực hiện thành công chiến dịch truyền thông “Nằm ngửa khi ngủ” vào năm 1994, nhằm giúp người dân Mỹ ý thức được vấn đề này và giảm thiểu con số tử vong ở trẻ sơ sinh Mỹ.
 
Bên cạnh đó, để tránh nguy cơ SIDS, thai phụ nên chú trọng việc chăm sóc sức khỏe thai sản từ sớm, thường xuyên và liên tục. Phụ nữ tránh hút thuốc, uống rượu, sử dụng chất cấm khi mang thai và sau khi sinh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trẻ được bú mẹ trong 6 tháng đầu ít có nguy cơ bị SIDS so với trẻ không được bú mẹ. Ngoài ra, cần chăm sóc sức khỏe ban đầu cho bé và lưu tâm đến từng thay đổi nhỏ của trẻ để có thể phản ứng kịp thời trong các trường hợp nguy hiểm.
Ảnh – Nội dung khuyến nghị của ngành y tế Mỹ dành cho người dân nhằm giảm thiểu trường hợp SIDS.
Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm