Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dùng sản phẩm giảm cân: Cảnh giác các thành phần “ẩn” gây hại

Nhiều sản phẩm giảm cân quảng cáo có nguồn gốc thiên nhiên đã được Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) phát hiện có chứa các thành phần tân dược ẩn, không được công bố, có thể gây hại cho người dùng. Vậy các thành phần ẩn thường có trong các sản phẩm này là gì, chúng nguy hại ra sao?

Dùng sản phẩm giảm cân: Cảnh giác các thành phần “ẩn” gây hại

Sibutramine  tạo cảm giác no

Sibutramine là một thành phần được FDA phát hiện có mặt trong nhiều sản phẩm được sản xuất dưới dạng thực phẩm bổ sung để giảm cân. Đây là hoạt chất có tác động đến hệ thần kinh trung ương, làm tăng lượng sérotonine và noradrénaline trong não, từ đó tạo cảm giác no và chán ăn.

Sibutramine được FDA cấp phép từ tháng 11/1997, được dùng theo đơn bác sĩ, cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục, đã được áp dụng để điều trị béo phì. Thế nhưng, tháng 11/2009, kết quả một nghiên cứu đã chỉ ra có sự gia tăng nguy cơ của các biến cố tim mạch đối với bệnh nhân có tiền sử về bệnh này khi sử dụng thuốc chứa sibutramine liên tục trong thời gian dài. Và vì lý do an toàn nên tháng 10/2010, sibutramine đã bị loại bỏ khỏi thị trường.

Tuy nhiên, nhiều phân tích trong phòng thí nghiệm của FDA thời gian qua cho thấy nhiều sản phẩm giảm cân có chứa sibutramine mà không được công bố trong thành phần. Điều này đặt ra mối đe dọa nguy hiểm cho người tiêu dùng vì sibutramine được biết là làm tăng đáng kể huyết áp và/hoặc nhịp tim ở một số bệnh nhân và có thể gây nguy hiểm cho người có tiền sử bệnh động mạch vành, suy tim sung huyết, loạn nhịp tim hoặc đột quỵ. Sản phẩm này cũng có thể tương tác, gây nguy hiểm tính mạng với các loại thuốc khác mà người tiêu dùng có thể đang dùng để điều trị bệnh.

Cảnh giác với thành phần ẩn gây hại trong sản phẩm giảm cân.

Cảnh giác với thành phần ẩn gây hại trong sản phẩm giảm cân.

Thuốc an thần, giải lo âu diazepam

Diazepam là thuốc theo đơn được FDA chấp thuận sử dụng để quản lý các rối loạn lo âu và giảm nhẹ các triệu chứng lo lắng. Ngoài ra, diazepam còn có tác dụng giãn cơ, chống co giật. Thuốc được dùng trong thời gian ngắn để điều trị trạng thái lo âu, căng thẳng, dùng làm thuốc an thần, tiền mê, chống co cơ và xử trí các triệu chứng khi cai rượu.

Các tác dụng phụ liên quan đến việc sử dụng diazepam bao gồm chóng mặt, lú lẫn, yếu cơ và hạ huyết áp. Ngoài ra, có sự gia tăng nguy cơ khuyết tật và các bất thường phát triển khác có liên quan đến việc sử dụng diazepam ở phụ nữ mang thai (do diazepam qua nhau thai và vào thai nhi. Sau thời gian điều trị dài, diazepam có thể gây hạ huyết áp thai nhi ảnh hưởng đến chức năng hô hấp và gây hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh. Một số ít trường hợp thấy có triệu chứng cai thuốc rõ ràng ở trẻ mới sinh. Một số nghiên cứu trên súc vật cho thấy diazepam gây sứt môi, khuyết tật ở hệ thần kinh trung ương và rối loạn ứng xử). Các triệu chứng cai nghiện bao gồm run, đau bụng và đau cơ, nôn mửa, toát mồ hôi, nhức đầu, đau cơ, lo âu, căng thẳng, bồn chồn, lú lẫn và khó chịu, đã xảy ra khi bệnh nhân đột ngột ngừng sử dụng diazepam. Thậm chí, triệu chứng cai thuốc này cũng có thể xảy ra với người bệnh dùng liều điều trị thông thường và trong thời gian ngắn, có thể có di chứng về tâm thần kinh bao gồm cả trầm cảm.

Thuốc nhuận tràng bisacodyl

Bisacodyl là thành phần hoạt chất trong dulcolax - một sản phẩm nhuận tràng không kê đơn (OTC) được sử dụng để giảm tạm thời tình trạng táo bón. Bất lợi thường gặp của thuốc là đau bụng, buồn nôn.Tuy nhiên, cần chú ý tương tác bất lợi của bisacodyl với các thuốc điều trị khác. Cụ thể:

Với thuốc lợi tiểu giữ kali hoặc các chất bổ sung kali, nếu dùng bisacodyl lâu dài hoặc quá liều có thể làm giảm nồng độ kali huyết thanh do làm mất kali quá nhiều qua đường ruột; thuốc nhuận tràng có thể ảnh hưởng đến tác dụng giữ kali của các thuốc lợi tiểu nói trên.

Dùng phối hợp các thuốc kháng acid, các thuốc đối kháng thụ thể H2 như cimetidin, famotidin, nizatidin, và ranitidin hoặc sữa với bisacodyl trong vòng 1 giờ sẽ làm cho dạ dày và tá tràng bị kích ứng do thuốc bị tan quá nhanh.

Vì thế, nếu người bệnh đang dùng các thuốc điều trị này mà dùng sản phẩm giảm cân có chứa bisacodyl (không được công bố) sẽ gây nguy hiểm cho bản thân mà không hề biết.

Thuốc trị trầm cảmfluoxetine

Fluoxetine là chất ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRIs) được sử dụng để điều trị trầm cảm, hội chứng hoảng sợ, chứng ăn vô độ, rối loạn xung lực cưỡng bức - ám ảnh. Việc sử dụng SSRI có liên quan đến các tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm suy nghĩ tự tử, chảy máu bất thường và co giật. Ở những bệnh nhân dùng các loại thuốc khác trong điều trị, phổ biến như aspirin, ibuprofen hoặc thuốc trầm cảm, lo âu, bệnh lưỡng cực, cục máu đông, hóa trị, bệnh tim và rối loạn tâm thần…, loạn nhịp thất hoặc đột tử có thể xảy ra. Thuốc có thể gây buồn ngủ, giảm khả năng suy xét, phán đoán, suy nghĩ hoặc khả năng vận động nên phải thận trọng khi lái xe, vận hành máy hoặc những công việc cần tỉnh táo. Các tình trạng như liệt dương, không có khả năng xuất tinh, giảm tình dục và nhiều bất lợi khác trên da, thần kinh, tâm thần... cũng rất thường gặp khi dùng fluoxetine.

FDA cho biết, phân tích trong phòng thí nghiệm, cơ quan này xác nhận sản phẩm bổ sung giảm cân Paya có chứa sibutramine; viên nang Asia Slim có chứa sibutramine, diazepam và bisacodyl; viên nang giảm béo Adipessum chứa fluoxetine. Những chất này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho người dùng. Hiện cơ quan này không thể kiểm tra và xác định được tất cả các sản phẩm được bán dưới dạng chất bổ sung chế độ ăn uống có thành phần ẩn gây hại nên người tiêu dùng cần thận trọng trước khi mua và sử dụng các sản phẩm với mục đích giảm cân này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguy cơ cho tim mạch khi dùng thuốc giảm cân

DS. Nguyễn Thu Giang - Theo Sức khỏe & Đời sống/FDA
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    5 nguyên tắc ăn uống người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ

    Trên thực tế, không có một chế độ ăn uống nào dùng chung được cho tất cả người bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn uống cần phải được “cá thể hóa”, tức là xây dựng cho riêng từng người bệnh cụ thể. Để xây dựng chế độ ăn phù hợp, người bệnh cần tuân thủ 5 nguyên tắc quan trọng trong bài viết sau.

  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

Xem thêm