Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về chụp Xquang

Xquang là một loại xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh đã được sử dụng trong nhiều thập kỉ để hỗ trợ bác sĩ quan sát bên trong cơ thể của bạn mà không cần phải mổ.

Những điều cần biết về chụp Xquang 

Xquang được công bố vào năm 1896 với một hình ảnh bàn tay của nhà giải phẫu học Albert von Köliker. Từ khoảng 100 năm sau, công nghệ Xquang cơ bản này đã trở thành chìa khóa để xác định, chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lí.

Ngày nay có nhiều loại Xquang khác nhau được sử dụng cho những mục đích đặc biệt. Ví dụ như Xquang tuyến vú (chụp mamo) và thụt baryt được sử dụng để xác định các vấn đề về ruột.

Khi nào Xquang được sử dụng?

Bác sĩ có thể chỉ định chụp Xquang nếu họ cần quan sát bên trong cơ thể. Ví dụ như khi muốn:

  • Quan sát khu vực bạn bị đau
  • Giám sát tiến triển của bệnh, ví dụ như bệnh loãng xương
  • Theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị
  • Một số bệnh lí khác cũng có thể cần chụp Xquang như
    • Viêm khớp
    • Tắc mạch
    • Ung thư xương
    • Các khối u vú
    • Bệnh phổi
    • Các vấn đề về tim
    • Gãy xương
    • Nhiễm trùng
    • Vấn đề răng miệng

Nguy cơ

Xquang có sử dụng một lượng nhỏ tia phóng xạ. Ngưỡng phơi nhiễm này được cân nhắc là an toàn cho người lớn. Tuy nhiên, nó không được đánh giá là an toàn đối với sự phát triển của thai nhi. Hãy nói với bác sĩ trước khi tiến hành xét nghiệm nếu bạn đang có thai hoặc nghĩ rằng mình có thể mang thai. Bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác không sử dụng tia phóng xạ, ví dụ như MRI.

Nếu bạn chụp Xquang vì chấn thương, ví dụ như gãy xương, bạn có thể bị đau hơn khi chụp vì kĩ thuật này yêu cầu điều chỉnh tư thế để có được hình ảnh rõ nét. Nếu bạn cảm thấy lo lắng, bạn có thể yêu cầu bác sĩ cho thuốc giảm đau trước khi chụp.

Bác sĩ sẽ tiêm thuốc cản quang trước một vài loại chụp Xquang để cải thiện chất lượng hình ảnh. Thuốc cản quang thường là iod và có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

  • Phát ban
  • Ngứa
  • Chóng mặt
  • Buồn nôn
  • Có vị kim loại trong miệng

Ở một số trường hợp rất hiếm gặp, thuốc cản quang có thể gây ra phản ứng nghiêm trọng, ví dụ như sốc phản vệ, tụt huyết áp, hoặc ngừng tim.

Chuẩn bị trước khi chụp Xquang

Xquang là một quy trình tiêu chuẩn và hầu hết không cần chuẩn bị gì.

Tùy thuộc vào khu vực cần chụp, bạn có thể cần nới lỏng quần áo, quần áo thoái mái sẽ khiến bạn dễ dàng chuyển động xung quanh. 

Bạn sẽ được hướng dẫn cởi bỏ đồ trang sức hoặc bất kì vật dụng bằng kim loại nào trên cơ thể trước khi chụp Xquang. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn cấy ghép bất kì kim loại nào ở những phẫu thuật trước bởi chúng có thể ngăn cản tia X xuyên qua cơ thể.

Nếu xét nghiệm yêu cầu sử dụng thuốc cản quang, bác sĩ có thể tiêm, thụt hoặc cho bạn uống thuốc cản quang trước khi chụp.

Nếu bạn chụp Xquang ruột, bác sĩ có thể sử dụng thuốc để thụt tháo, làm sạch ruột trước khi tiến hành chụp.

Quy trình

Chụp Xquang có thể tiến hành ở khoa chẩn đoán hình ảnh của bệnh viện, phòng khám răng hoặc các phòng khám đa khoa. Khi bạn đã được chuẩn bị sẵn sàng, kĩ thuật viên sẽ giúp bạn điều chỉnh tư thế để có được hình ảnh tốt nhất.

Kĩ thuật viên sẽ yêu cầu bạn nằm, ngồi, hoặc đứng theo một vài tư thế trong khi chụp. Một số hình ảnh có thể được chụp khi bạn đứng trước một tấm đặc biệt có chứa phim Xquang hoặc cảm biến.

Khi chụp Xquang phổi, bạn sẽ phải nín thở trong khi chụp để lấy được hình ảnh rõ nhất.

Xét nghiệm sẽ kết thúc ngay khi bác sĩ chẩn đoán hình ảnh hài lòng với hình ảnh thu được.

Theo dõi

Sau khi chụp, bạn có thể mặc lại quần áo và hoạt động bình thường.

Các chuyên gia chẩn đoán hình ảnh và bác sĩ của bạn sẽ thảo luận về tình trạng bệnh. Kết quả chụp sẽ có trong ngày.

Bác sĩ sẽ xem phim và báo cáo của chuyên gia chẩn đoán hình ảnh và xác định nên làm gì tiếp theo. Có thể bạn sẽ cần làm thêm xét nghiệm máu hoặc phương pháp chẩn đoán khác để xác định bệnh và bắt đầu điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu về chụp cắt lớp vi tính

Bs.Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 18/04/2024

    Dị ứng có nên giữ con bạn ở nhà?

    Bệnh dị ứng của con bạn có khiến trẻ phải nghỉ học hoặc cản trở chuyến đi chơi của gia đình không? Mỗi ngày, 10.000 trẻ em ở Hoa Kỳ phải nghỉ học vì các triệu chứng dị ứng.

  • 18/04/2024

    CDC Mỹ cảnh báo về vi khuẩn gây bệnh viêm não mô cầu hiếm gặp

    Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) vừa đưa ra cảnh báo về một chủng vi khuẩn gây ra bệnh viêm màng não mô cầu hiếm gặp đang gia tăng ở Mỹ.

  • 18/04/2024

    Đau thần kinh toạ là gì và những điều cần lưu ý

    Đau thần kinh toạ là một loại đau thường ảnh hưởng đến dây thần kinh thuộc khớp hông, một bó dây thần kinh lớn bắt nguồn từ dưới sống thắt lưng, qua mông và xuống phía sau mỗi chân.

  • 17/04/2024

    5 lí do khiến da bạn chuyển sang màu cam

    Khi làn da của bạn bỗng chuyển sang màu cam, đừng lo lắng, bài viết dưới đây sẽ chỉ ra 5 lí do khiến da bạn chuyển sang màu cam.

  • 17/04/2024

    Các sản phẩm từ sữa tốt cho sức khỏe tim mạch

    Việc bổ sung các chế phẩm từ sữa phù hợp có thể mang lại nhiều loại ích với sức khỏe tim mạch. Vậy bạn nên ăn và tránh những sản phẩm từ sữa nào?

  • 17/04/2024

    Vì sao phụ nữ độ tuổi 30 cần tăng cường ăn thực phẩm giàu kẽm?

    Độ tuổi 30 trở đi là giai đoạn cơ thể của người phụ nữ bắt đầu bước vào quá trình lão hóa, vì thế cần bổ sung những loại vitamin, khoáng chất. Kẽm ít được nhắc đến hơn nhưng lại là dưỡng chất có vai trò thiết yếu đối với sức khoẻ phụ nữ.

  • 17/04/2024

    Tiểu không tự chủ - những điều cần biết

    Tiểu không tự chủ là một tình trạng rất phổ biến mà không ai muốn nói đến. Vì sự kỳ thị xung quanh nó, nhiều người quá xấu hổ để tìm kiếm sự giúp đỡ. Nhưng hầu hết các bệnh lý gây ra tiểu không tự chủ đều có thể được khắc phục bằng các biện pháp can thiệp y tế.

  • 17/04/2024

    Chỉ số huyết áp cho biết những gì về sức khỏe của bạn?

    Bạn có thắc mắc tại sao mỗi khi đi khám sức khỏe định kỳ, các bác sĩ đều tiến hành đo huyết áp cho bạn? Có lẽ ai cũng biết mình nên giữ huyết áp trong ngưỡng ổn định, nhưng bạn có biết chỉ số này nói lên điều gì về sức khỏe tổng thể của mình?

Xem thêm