Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bạn cần biết: Tiết sữa non khi mang thai

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể bạn sẽ trải qua rất nhiều thay đổi để chuẩn bị cho việc sinh nở và nuôi con. Những thay đổi này bao gồm cả những thay đổi về vú và một hiện tượng lý thú, tiết sữa non.

Bạn cần biết:Tiết sữa non khi mang thai

Tùy theo tuổi thai, vú sẽ phát triển hơn - đó là một phần tất yếu của quá trình mang thai do tác động của các hormone liên quan đến thai kỳ. Bạn sẽ thấy rằng ngực mình ngày càng lớn hơn và nhạy cảm hơn trước, đặc biệt là trong 3 tháng cuối của thai kỳ. Núm vú và quầng vú có thể sẽ tối màu hơn và trở nên lớn hơn. Các tĩnh mạch trên bầu vú nổi rõ hơn dưới da, các hạt Montgomery - là đầu của các ống tuyến vú - trở nên to hơn và nổi rõ hơn ở quầng vú.

Nhưng thay đổi làm bạn ngạc nhiên nhất trong khi mang thai, nhất là khi mang thai lần đầu có lẽ là việc tiết ra sữa non từ núm vú. Thời điểm bắt đầu tiết sữa non và lượng sữa non tiết ra sẽ khác nhau ở mỗi thai phụ và bạn không nên lo lắng về việc đó.

Sữa non là gì?

Sữa non là sữa mà cơ thể tiết ra trước khi sữa mẹ thực sự được tiết ra. Sữa non là chất lỏng như nước, hơi ngọt và rất dễ tiêu hóa với trẻ nhỏ. Thông thường, sữa non được sản xuất ra từ 3 tháng giữa thai kỳ nhưng bạn thường chỉ nhận thấy rõ vào thời kỳ trước khi sinh.

Khi cơ thể bạn bắt đầu sản xuất ra sữa non thì sữa non hơi đặc và có màu hơi vàng. Càng gần ngày sinh, sữa non sẽ nhạt màu dần và gần như trong suốt vào thời điểm bạn sinh nở. Nếu bạn quyết định sẽ nuôi con bằng sữa mẹ, sữa non là sữa mà em bé của bạn sẽ bú trong khoảng 3-4 ngày đầu tiên, trước khi được bú sữa mẹ thật sự.

Sữa non khác với sữa mẹ mà cơ thể sản xuất ra sau khi sinh 3-4 ngày. Trong khoảng vài ngày đến hàng tuần, cơ thể bạn sẽ tiết ra sữa mẹ thực sự, và đây mới là nguồn sữa nuôi dưỡng con bạn cho đến khi bé cai sữa.

Theo khuyến nghị của tổ chức La Leche League International, sữa non rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng đặc biệt cho trẻ mới sinh, vì các lý do sau:

  • Ít chất béo
  • Có hàm lượng protein và carbohydrate cao
  • Có chứa các kháng thể để tăng cường miễn dịch cho em bé 
  • Có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho em bé mới sinh

Nhiều nghiên cứu cho thấy, trẻ được bú sữa non sớm ngay sau sinh và được bú mẹ sẽ phát triển tốt hơn, ít mắc bệnh hơn và thậm chí có chỉ số IQ cao hơn. Do vậy, các bà mẹ được khuyến cáo cho trẻ bú ngay sau khi sinh, dù vú bạn đã tiết ra sữa hay chưa. Bú mẹ sớm sẽ giúp trẻ hấp thu được lượng sữa non ít ỏi và đồng thời sẽ kích thích mẹ tiết ra nhiều sữa hơn.

Sữa non còn có tác dụng như một chất nhuận tràng. Điều này rất quan trọng vì sữa non sẽ giúp con bạn thải ra phân trong những lần đại tiện đầu tiên. Phân trong những lần đầu tiên của trẻ được gọi là phân su và có màu tối. Phân su sẽ giúp em bé của bạn thải ra các chất cặn bã, được gọi là bilirubin. Thải ra được lượng bilirubin thừa, con bạn sẽ tránh được hoặc giảm bớt hiện tượng vàng da sơ sinh.

Kháng thể trong sữa mẹ có thể giúp bảo vệ con bạn khỏi các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Lượng kháng thể trong sữa non nhiều hơn rất nhiều so với sữa mẹ sau này. Khi sữa mẹ bắt đầu được sản xuất để thay thế sữa non, lượng kháng thể trong sữa sẽ giảm đi, nhưng thay vào đó, lượng sữa sẽ tăng lên. Do vậy, chỉ cần bạn cho bé bú sữa non, hệ miễn dịch của bé sẽ được bảo vệ tốt nhất cho đến tận 6 tháng sau khi sinh.

Sữa non còn chứa rất nhiều tế bào bạch cầu. Những tế bào này có thể giúp chống lại vi khuẩn và virus có hại. Sữa non cũng rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ. Khi sinh ra, hệ tiêu hóa của trẻ còn rất yếu, sữa non sẽ bảo vệ đường tiêu hóa của trẻ và giúp loại bỏ các chất lạ.

 
Tại sao lại tiết ra sữa non khi mang thai?

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể bạn sẽ bắt đầu sản xuất ra sữa mẹ. Việc này có thể dẫn đến việc tiết ra một vài giọt sữa ở một hoặc cả hai bên vú. Đây là một hiện tượng hết sức bình thường.

Tiết sữa non cũng có thể xảy ra khi vú của bạn được mát xa hoặc kích thích. Không nên hoảng loạn nếu bạn thấy vú mình tiết ra sữa. Tuy nhiên, nếu vú bạn không tiết ra sữa, bạn cũng không phải lo lắng. Bạn có thể cố để tiết ra vài giọt sữa bằng cách bóp quầng vú của bạn một cách nhẹ nhàng. Kể cả khi bạn đã làm như vậy, đôi khi sữa vẫn không chảy ra. Nhưng đó không phải là dấu hiệu của việc không đủ sữa hoặc cũng không phải là dấu hiệu cho thấy bạn sẽ gặp vấn đề khi nuôi con bằng sữa mẹ sau này.

Khi nào hiện tượng đó sẽ xảy ra?

Hiện tượng tiết sữa non xảy ra rất khác nhau ở mỗi người. Một số phụ nữ thậm chí không bao giờ nhận thấy hiện tượng này. Ngược lai, có một vài phụ nữ có thể tiết ra nhiều sữa non hơn, nhất là những tháng cuối của thai kỳ.

Việc tiết sữa vào thời điểm cuối 3 tháng đầu hoặc đầu 3 tháng giữa là rất bình thường (3 tháng giữa là thời gian phổ biến nhất xảy ra hiện tượng tiết sữa). Càng gần ngày sinh, lượng sữa non tiết ra sẽ nhiều hơn.

Bạn có thể làm gì?

Nếu bạn lo lắng về hiện tượng tiết sữa non, hoặc bạn dường như tiết nhiều sữa non hơn mẹ bầu khác, bạn có thể sử dụng miếng lót bên trong áo ngực của bạn để tránh thấm sữa ra ngoài.

Hãy trao đổi với các phụ nữ khác, nhât là mẹ, chị của mình để thấy rằng hiện tượng này rất thường gặp ở các bà mẹ mang thai.

Nếu bạn còn bất cứ băn khoăn gì, hãy hỏi ý kiến các bác sỹ để được giải thích đầy đủ hơn.

Và, cuối cùng, nếu bạn quyết định nuôi con bằng sữa mẹ, bạn nên quen dần với hiện tượng này bởi đây là biểu hiện chứng tỏ cơ thể bạn đã sẵn sàng cho việc sản xuất sữa và nuôi con sau này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tiết sữa khi không mang thai: có gì bất thường?

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 25/04/2024

    10 mẹo để loại bỏ nếp nhăn biểu cảm

    Nếp nhăn biểu cảm là những đường nhăn trên khuôn mặt xuất hiện khi chúng ta cử động cơ mặt. Chúng thường xuất hiện ở những vùng da mỏng manh như trán, giữa hai lông mày và xung quanh mắt và miệng.

  • 25/04/2024

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu hụt protein

    Protein là một chất dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe. Khi cơ thể thiếu hụt protein sẽ xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo..

  • 25/04/2024

    Dùng thuốc an toàn khi đang cho con bú

    Nếu bạn đang cho con bú sữa mẹ, bạn đang cho con bạn một khởi đầu khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu cần dùng thuốc, bạn có thể thắc mắc về việc thuốc có thể ảnh hưởng đến sữa mẹ như thế nào. Bài viết dưới đây là những gì bạn cần biết.

  • 25/04/2024

    Cẩn trọng với thói quen bóc da môi

    Bóc da môi là một thói quen không lành mạnh phổ biến ở nhiều người. Dù là vô tình hay hữu ý, nó có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự khỏe đẹp của đôi môi.

  • 25/04/2024

    Tập thể dục khi mang thai

    Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên trong suốt thai kỳ có thể giúp bạn khỏe mạnh và cảm thấy tốt nhất. Tập thể dục cũng có thể cải thiện tư thế của bạn và giảm một số khó chịu thường gặp như đau lưng và mệt mỏi. Một số bằng chứng cho thấy tập thể dục có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường phát triển trong thai kỳ), giảm căng thẳng và tăng cường sức chịu đựng cần thiết cho quá trình chuyển dạ và sinh nở.

  • 24/04/2024

    Ngủ không quá 5 giờ mỗi đêm khiến da chảy xệ và nhiều nếp nhăn gấp đôi

    Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lão hoá da. Nghiên cứu cho thấy người ngủ không đủ giấc làm tăng gấp đôi nếp nhăn và sự chảy xệ da so với người có giấc ngủ chất lượng.

  • 24/04/2024

    Mẹo chăm sóc da dầu mùa Hè

    Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.

  • 24/04/2024

    Nỗi lo an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

    Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.

Xem thêm